(Cuốn này chắc có 8 vạn 8 nghìn 8 chăm cái rì viu rồi)
Có những cuốn sách đọc một lần là đủ, nhưng cũng có những cuốn sách cần đọc nhiều lần để hiểu. Rừng Na Uy của Haruki Murakami thuộc nhóm thứ hai. Tôi đã đọc nó ba lần: 18 tuổi, 26 tuổi và 34 tuổi. Ba lần đọc, ba góc nhìn, ba trạng thái khác nhau của cuộc đời. Và mỗi lần, tôi đều thấy mình như đang đứng giữa một khu rừng – lạc lối giữa tình yêu, tình dục, sự cô đơn và những câu hỏi không dễ trả lời.
Tuổi trẻ, cô đơn và những cuộc lạc lối
Murakami không vẽ nên một thế giới tươi sáng hay lãng mạn hóa tuổi trẻ. Ở tuổi 18, tôi đọc Rừng Na Uy với tâm thế của một người chưa thực sự hiểu đời nhưng lại muốn tỏ ra sâu sắc. Khi ấy, tôi nhìn thấy Watanabe như một chàng trai trầm tư, đầy suy nghĩ, luôn bị cuốn vào những mối quan hệ kỳ lạ. Tôi thấy Naoko đẹp và buồn, Midori mạnh mẽ và táo bạo, còn cái chết của Kizuki giống như một cú đấm vào tâm hồn. Tôi nghĩ mình hiểu nỗi cô đơn của họ – nhưng thật ra tôi chỉ đang thấy nó thật "nghệ".
Đến năm 26 tuổi, khi đã trải qua đủ những giấc mộng tan vỡ và vài mối tình không đi đến đâu, tôi mới nhận ra sự cô đơn trong Rừng Na Uy không phải là thứ cô đơn của một kẻ thất tình, mà là sự cô đơn của những con người không thể thực sự chạm vào nhau, dù họ đã cố gắng hết sức.
Naoko yêu Kizuki, nhưng Kizuki chết. Watanabe yêu Naoko, nhưng Naoko không thể đáp lại trọn vẹn. Midori yêu Watanabe, nhưng cậu ấy lại mắc kẹt trong quá khứ. Cứ thế, họ đi qua đời nhau, cố gắng tìm kiếm sự kết nối, nhưng cuối cùng vẫn chỉ còn lại chính họ với nỗi cô đơn của mình.
Tình yêu và tình dục – Kết nối hay lạc lối?
Tình dục trong Rừng Na Uy không phải là tình yêu, mà cũng không hoàn toàn tách biệt khỏi tình yêu. Nó là một cách để các nhân vật tìm kiếm sự gần gũi, dù đôi khi họ chỉ càng lạc lối hơn sau mỗi lần gần gũi ấy.
Watanabe ngủ với Naoko trong một đêm cô đơn, nhưng điều đó không khiến cô ấy cảm thấy khá hơn. Midori thì nhìn tình dục theo một cách thoải mái hơn, nhưng điều đó có thực sự khiến cô ấy hạnh phúc? Reiko – một người phụ nữ đã từng có một cuộc đời đầy biến cố, kể lại câu chuyện về lần đầu tiên của mình với một cô gái trẻ, như một minh chứng rằng tình dục không chỉ có trong tình yêu, mà đôi khi nó còn là sự bộc phát, là một cách để thử tìm ý nghĩa trong một thế giới vô định.
Lần đầu đọc sách, tôi thấy những cảnh này "mạnh" quá, "lạ" quá. Nhưng khi đọc lại, tôi nhận ra Murakami không cố làm nó gây sốc. Ông chỉ đơn giản miêu tả nó một cách trung thực, không thêm bớt, không thi vị hóa, không phán xét. Bởi vì tình dục – cũng như tình yêu, cái chết, hay sự cô đơn – là một phần của cuộc sống.
Xã hội, con người và sự vô định
Murakami không vẽ ra một bức tranh rõ ràng về xã hội Nhật Bản, nhưng qua Rừng Na Uy, ta vẫn cảm nhận được những bất ổn ẩn sâu bên dưới. Những nhân vật trẻ tuổi trong truyện không có một hướng đi rõ ràng. Họ không đấu tranh vì lý tưởng, cũng không thực sự tìm kiếm thành công. Họ chỉ cố gắng sống – đôi khi là một cách thụ động, đôi khi đầy khổ sở.
Những con người trong Rừng Na Uy không bị xã hội ép buộc, nhưng cũng không thực sự thoát khỏi nó. Họ lang thang trong những mối quan hệ, trong những căn phòng trọ, những khu điều dưỡng trên núi, những giảng đường đại học, cố gắng tìm một nơi nào đó để thuộc về. Nhưng cuối cùng, có lẽ chính bản thân họ cũng không biết mình đang đi đâu.
Trưởng thành là chấp nhận sự mất mát
Đến năm 34 tuổi, khi đọc lại Rừng Na Uy, tôi không còn cố gắng phân tích từng chi tiết hay tự hỏi "Tại sao Watanabe lại như thế?" nữa. Tôi chỉ đơn giản chấp nhận câu chuyện như nó vốn có – một lát cắt của cuộc đời, nơi không phải lúc nào ta cũng có câu trả lời cho mọi thứ.
Tôi không còn mong chờ một kết thúc có hậu cho Watanabe hay Midori. Tôi hiểu rằng trưởng thành là học cách chấp nhận rằng có những thứ ta không thể thay đổi, có những người ta không thể níu giữ. Và đôi khi, tất cả những gì ta có thể làm chỉ là tiếp tục bước đi, dù ta chưa biết con đường phía trước sẽ dẫn về đâu.
Kết
Rừng Na Uy không phải là một câu chuyện tình lãng mạn, cũng không phải là một tác phẩm triết lý sâu xa. Nó chỉ đơn giản là một cuốn sách nói về con người – về tình yêu, tình dục, cái chết, sự cô đơn và cả những điều không thể gọi tên. Đọc nó là một trải nghiệm, và mỗi lần đọc, ta sẽ thấy mình ở một nơi khác trong khu rừng ấy.